Trong quá trình làm việc, vì nhiều lý do mà nhân viên bảo vệ có thể nghỉ việc đột ngột, chưa báo trước đúng quy định. Khi đó, vấn đề băn khoăn lớn nhất là: “Nghỉ ngang công ty bảo vệ không trả lương, liệu có đúng pháp luật hay không?” Đây là vấn đề thực tế xảy ra khá phổ biến trong ngành, gây ra nhiều tranh cãi giữa người lao động và doanh nghiệp. Bài viết dưới đây sẽ phân tích một cách khách quan, dựa trên quy định pháp luật và thực tiễn hoạt động, để người lao động hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình cũng như trách nhiệm cần tuân thủ.
- Công ty bảo vệ có nên cạnh tranh bằng cách giảm giá hay không?
- Những người thế nào thì phù hợp với nghề bảo vệ?
Quy định pháp luật về nghỉ việc và trả lương
Trước hết, cần nhìn nhận vấn đề theo khung pháp lý hiện hành. Bộ luật Lao động 2019 quy định khá cụ thể về việc chấm dứt hợp đồng lao động và quyền lợi của người lao động.
- Về việc nghỉ ngang: Nếu người lao động tự ý nghỉ việc mà không báo trước đúng thời hạn, hành vi này được coi là đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật. Do đó, công ty có quyền áp dụng các biện pháp xử lý kỷ luật hoặc yêu cầu bồi thường trong phạm vi cho phép (ví dụ: chi phí đào tạo, đồng phục, hoặc thiệt hại thực tế có chứng minh).
- Về tiền lương: Dù nghỉ ngang, người lao động vẫn phải được chi trả đầy đủ phần lương cho những ngày đã thực sự làm việc. Đây là quyền lợi cơ bản, được pháp luật bảo vệ. Doanh nghiệp không được phép giữ lại hoặc cắt xén khoản lương này với bất kỳ lý do nào.
- Thời hạn thanh toán: Theo quy định, khi chấm dứt hợp đồng (dù đúng hay trái luật), công ty cần thanh toán đầy đủ tiền lương, phụ cấp và các khoản liên quan cho người lao động trong vòng 14 ngày làm việc, trừ trường hợp đặc biệt có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày.
Như vậy, pháp luật khẳng định rõ: nghỉ ngang là vi phạm, nhưng lương đã làm vẫn phải được trả. Vấn đề nằm ở chỗ nhiều công ty bảo vệ áp dụng quy định nội bộ khắt khe hơn, dẫn đến mâu thuẫn và tranh chấp.
Thực tế trong ngành bảo vệ hiện nay
Trong thực tế hoạt động, tình trạng nhân viên bảo vệ nghỉ ngang diễn ra khá thường xuyên. Nguyên nhân có thể xuất phát từ áp lực công việc, thu nhập chưa như kỳ vọng, môi trường làm việc không phù hợp, hoặc đơn giản là tìm được công việc khác tốt hơn.
Để hạn chế tình trạng này, nhiều công ty bảo vệ thường đưa ra quy định nội bộ khá chặt chẽ, chẳng hạn:
- Giữ lại một phần hoặc toàn bộ lương tháng cuối nếu nhân viên nghỉ ngang.
- Chỉ thanh toán lương khi người lao động bàn giao ca trực, trang phục, công cụ hỗ trợ đầy đủ.
- Yêu cầu hoàn trả chi phí đồng phục, chi phí đào tạo nếu chưa làm việc đủ thời gian cam kết.
Tuy nhiên, những quy định này đôi khi lại vượt quá phạm vi cho phép của pháp luật. Một số doanh nghiệp vì muốn răn đe người lao động nên áp dụng biện pháp “không trả lương khi nghỉ ngang”. Điều này dễ dẫn đến khiếu nại, thậm chí tranh chấp pháp lý.
Ở chiều ngược lại, cũng phải thừa nhận rằng việc bảo vệ nghỉ ngang đột ngột gây ảnh hưởng trực tiếp đến khách hàng và uy tín doanh nghiệp. Một ca trực trống có thể làm gián đoạn an ninh, gây mất lòng tin đối tác. Chính vì vậy, nhiều công ty mới buộc phải siết chặt kỷ luật như một biện pháp tự vệ.
Người lao động nên làm gì để bảo vệ quyền lợi?
Khi rơi vào tình huống nghỉ việc, dù là theo đúng quy định hay nghỉ ngang, người lao động cần nắm rõ quyền và trách nhiệm của mình để tránh mất lương oan uổng. Một số lưu ý quan trọng:
- Thông báo trước khi nghỉ việc: Nếu có thể, hãy gửi đơn xin nghỉ bằng văn bản và báo trước theo thời hạn luật định (30 ngày với hợp đồng xác định thời hạn, 45 ngày với hợp đồng không xác định thời hạn). Điều này giúp bạn tránh rơi vào thế “nghỉ ngang” và hạn chế rủi ro tranh chấp.
- Bàn giao công việc và tài sản: Đảm bảo bàn giao ca trực, đồng phục, công cụ hỗ trợ… một cách đầy đủ. Đây vừa là nghĩa vụ, vừa là bằng chứng chứng minh bạn đã hoàn tất trách nhiệm với công ty.
- Yêu cầu thanh toán lương minh bạch: Sau khi nghỉ, bạn có quyền yêu cầu công ty thanh toán tiền lương, phụ cấp, ngày phép chưa nghỉ (nếu có) trong thời hạn 14 ngày làm việc.
- Khiếu nại nếu bị giữ lương trái luật: Nếu công ty cố tình không chi trả lương, bạn có thể gửi đơn khiếu nại tới Phòng Lao động – Thương binh & Xã hội địa phương, hoặc khởi kiện ra Tòa án Lao động để được bảo vệ quyền lợi.
Quan trọng nhất, người lao động nên hiểu rõ rằng: nghỉ ngang có thể khiến bạn mất một số lợi ích khác (bảo hiểm, thưởng, trợ cấp…), nhưng tiền lương cho những ngày đã làm việc là quyền lợi không thể bị cắt bỏ.
Kết luận
Câu chuyện “nghỉ ngang công ty bảo vệ không trả lương” là vấn đề không hiếm trong thực tế, xuất phát từ cả hai phía: người lao động chưa tuân thủ đúng quy định và doanh nghiệp áp dụng quy định nội bộ quá cứng nhắc. Về nguyên tắc, nghỉ ngang là hành vi vi phạm, nhưng lương nhân viên bảo vệ đã làm việc vẫn phải được trả theo quy định pháp luật.
Để tránh gặp phải những thiệt thòi, người lao động nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định nghỉ việc, đồng thời tuân thủ quy trình báo trước, bàn giao rõ ràng. Doanh nghiệp cũng nên xử lý tình huống trên tinh thần hài hòa, vừa đảm bảo quyền lợi người lao động, vừa giữ uy tín và sự chuyên nghiệp trong ngành bảo vệ.
Nhìn chung, khi cả hai bên đều hiểu rõ quyền – nghĩa vụ của mình và ứng xử đúng luật, các tranh chấp sẽ được hạn chế tối đa, giúp xây dựng môi trường làm việc công bằng và ổn định hơn.
